Kur'an ve Bilim

Dr. Haluk Nurbaki

Âyetlerdeki iç içe mana katlamaları mucizesi:

Kur’an’ın en büyük mucizelerinden biri âyetlerin dıştan içe doğru gittikçe derinleşen mana esrarına sahip olmasıdır. En dışta âyetlerin kelime manaları vardır. Sonra dıştan içe âyetlerin dizilişi içinde üst üste manalar perde perde aranarak bulunur, Açıklama sırasında tıkanma olursa Fatiha anahtar olarak kullanılır.
Bir örnek üzerinde bu uygulamayı görelim (Tîn Sûresi’nin ilk 4 âyetinin açıklaması):

a. Birinci mana :

1 - İncire, zeytine;
2 - Turu sinine (meyveli ağaçlı tepe, Sina dağı),
3- Şu emin şehre ki, (bunlar hakki için, bunlara andolsun),
4 - Biz insanı hakikaten en güzel takvimde yarattık (takvim, yaratılış tecellileri ve evrenlere yansıma).
Bu dış manada dikkati çeken nedir? Önce iki bitki, meyveden söz ediliyor. Sonra bir dağdan, sonra da Emin bir kentten, sonunda da insanın yaratılışından… Acaba birbirine benzemez görünen dört âyet neden yan yana bir dizi yaptı. Kur’an’ı tefsir etmenin bir kuralı her âyetin bir sonraki âyetle ilgisini bulmaktır.

b. İkinci mana:

İlk âyetle üçüncü âyetin ilgisi nedir? Gayet açık; incir, zeytin yetişen iklim, sağlık için emin bir beldedir. Ancak, sahilden çok dağ iklimi olmasını tercih edin diyor.
Peki ilk üç âyetin yaratılışla ne ilgisi var? Bunu da yine genel tefsir ilkelerinden yola çıkarak yapacağız.

c. Üçüncü mana:

Zeytin dişinin yumurta hücresini, incir pek çok olan meni hücrelerini, Turusinin Rahimi, Belde-i Emin bebek Amniyonunu temsil eder.

d. Dördüncü mana:

Zeytin ve incir farklı iki meyve gibi görülse de yaratılışın esası genetik şifredir. Bu şifre çok küçüktür. Nitekim incir ve zeytin ağaçları aynı büyüklükte olduğu halde onların şifreleri çekirdek büyüklüğü ile ilgili değildir. İşte binlerce incir şifresi, işte tek bir zeytin şifresi, onlar için emin belde toprak; daha doğrusu bitki örtülü dağdır.
Peki kevnin (takvim) yaratılış kompozisyonu ile zeytin ve incir arasındaki ilgi nedir?

e. Beşinci mana:

İncir çokluğu, zeytin tekliği simgelemektedir. Demek ki yaratılışta iki tecelli vardır: Teklik sırrı ve çokluk sırrı. İkisi de sayısal farka rağmen tekliğin bilimsel sırrında aynıdır. Binlerce incir çekirdeği de gerçekte aynı, bunu toprağın sırrından farkedersiniz (Turusinin)… Peki insanla bu yaratılış ve sistematiğinin, ilgisi ne?

f. Altıncı mana:

İncir, çoklukta kişiliği temsil eder, nefsi simgeler. Zeytin tekliği direk temsil eder, ruhu simgeler. Turusinin, ilâhi ilhamın Musa’ya verilişi gibi, ilâhi sezginin merkezi; kalbi (kalb-i sanuberiyi) ve belde-i emin, İslâm potasında birlesen 4′lü kompleksi temsil eder.
Kevnin en güzel bileşimi çokluk içinde teklik ve teklik içindeki çokluğun Sırr-ı Muhammedî olan kalbte sentezidir. Sûre-i Tîn önce parça parça kevne ait örnekler verip; sonra bunları sentez yaparak insanı tarif etmektedir.

g. Yedinci mana:

Allah, varlıkları, çekirdeklerden ve de şifrelerden yaratmıştır. Ancak insanın yaratılışı, tüm kevnin yaratılış sırrının sentezidir. Yüceliğini koruyacağı emin belde; yani selâmet iklim, sevgidir. Bu da Efendimiz’in insandaki hamd sırrıdır. Fatiha onun için hamdle başlar.
Rabbim lütfederse hazırlamakta olduğumuz Amme Cüzü Tefsiri 4′nde bütün âyetlerin yorumunu böyle yedi perde altından vereceğiz.